απόλυτος κυρίαρχος δεν είναι άλλη από το γοητευτικό Αγιωργίτικο που παράγει απαλά, φρουτώδη και ευκολόπιοτα κρασιά. Και μπορεί αυτή να είναι μία δήλωση που έχει μεγάλη δόση αλήθειας αλλά δεν λέει όμως … και όλη την αλήθεια.
Ότι δηλαδή η Νεμέα είναι πολύ περισσότερα αποτελώντας ένα μωσαϊκό αμπελοτοπιών διαφορετικών εκθέσεων, υψομέτρων και εδαφών και αυτή η σύνθεση εκφράζεται στο κρασί μέσα από μεγάλη ποικιλία στυλ και ποιοτήτων.
Αρκεί κάποιος να περπατήσει την περιοχή και τους διάφορους αμπελότοπους για να κατανοήσει την διαφορετικότητά τους. Και στην συνέχεια να δοκιμάσει τα αντίστοιχα κρασιά για να την γευτεί έτσι όπως αποτυπώνεται μέσα από το εύρος όλων αυτών των διαφορετικών παραμέτρων που την συνθέτουν. Δεν θα είναι υπερβολή νομίζω να ειπωθεί ότι η Νεμέα παρουσιάζει ως προς την ύπαρξη διαφορετικών terroir την ίδια εξίσου πολυπλοκότητα με την Νάουσα (αν όχι μεγαλύτερη).
Όμως όλο αυτό που περιγράφω δεν έχει αναδειχθεί τα τελευταία χρόνια. Και όχι μόνο δεν έχει αναδειχθεί αλλά και η βασική εικόνα της περιοχής έχει πληγεί. Ωκεανοί και θάλασσες από φθηνό χύμα εφοδιάζουν στρατιές διψασμένων καταναλωτών κάνοντας όμως μεγάλη ζημιά στην περιοχή συνδέοντάς την με κακής ποιότητας και αμφιβόλου προέλευσης κρασί. Με όλα αυτά στο μυαλό αναρωτιέμαι πόσο καλά ξέρουμε την Νεμέα και επειδή μου αρέσουν οι προκλήσεις και ακόμα περισσότερο πράγματα που θεωρούνται ότι δεν γίνονται (γιατί πιστεύω ότι γίνονται) οργανώνω στα πλαίσια των Μεγάλων Ημερών Νεμέας μία γευσιγνωσία/workshop για να αποκαλύψω αυτή την διαφορετικότητα της περιοχής.
Τα βασικά
Πριν προχωρήσουμε ας δούμε λίγο τα βασικά γιατί χωρίς αυτά δεν μπορούμε να πάμε πουθενά. Το ανάγλυφο της ζώνης περιγράφεται από 7 κοιλάδες που έχουν σχηματιστεί από την ροή ποταμών όπως ο Ασωπός.
Αυτές είναι:
Μεταξύ Νεμέας, Γαλατά, Αηδονίων, Πετρίου και Κουτσίου
Των Αρχαίων Κλεωνών
Της Αρχαίας Νεμέας
Του Λεοντίου-Γυμνού
Του Ασπρόκαμπου-Ψαρίου
Του Κεφαλαρίου
Του Μαλανδρενίου
Μπορείτε να δείτε περισσότερα με τις περιοχές στην παρακάτω εικόνα:
Tο υψόμετρο για την ζώνη ξεκινάει από τα 300 μέτρα και φτάνει πάνω από τα 1200 αλλά αμπέλια υπάρχουν μέχρι τα 850 μέτρα στον Ασπρόκαμπο. Το 50% της ζώνης είναι μέχρι τα 500 μέτρα. Στη συνέχεια το κλίμα ενώ είναι γενικά μεσογειακό, στην πράξη παρουσιάζει μεγάλες διαφορές σε μικρές χιλιομετρικές αποστάσεις. Και ενώ η βροχή θεωρητικά είναι μπόλικη, περίπου 750 mm σε ετήσια βάση κατά μέσο όρο, είναι πιο συνηθισμένη το χειμώνα σε ποσοστό 80%. Έν τούτοις δεν ακολουθεί κάποιον κανόνα επηρεάζοντας στο μέγιστο αυτό που λέμε vintage και σοδειά. Υπάρχουν χρονιές με ελάχιστες βροχοπτώσεις (2007 με 408 mm, 2008 με 515, 2013 με 541) και άλλες φτάνουν κοντά στα 1000 (1999 με 908, 2010 με 872, 2014 με 826). Και σαν μην φθάνει η βροχή που έχει στρατηγικό ρόλο φαίνεται ότι και ο παράγων δροσερές νύχτες έχει καταλυτική σημασία κάνοντας όλο αυτό πολύ συναρπαστικό.
Tα εδάφη χαρακτηρίζονται από την ύπαρξη αργίλου και λάσπης αλλά και με την παρουσία ασβεστόλιθου που φαίνεται να δίνει κάτι διαφορετικό στα κρασιά. Όπως είναι φυσικό στα χαμηλά τα εδάφη είναι πιο εύφορα ενώ όσο πηγαίνουμε σε λοφίσκους γίνονται πιο ρηχά με περισσότερο βραχώδη χαρακτηριστικά ενώ στα πιο ψηλά υπάρχει μάργα (ασβεστόλθος που δουλεύεται) με αποτέλεσμα πολύ καλή αποστράγγιση και άρα χαμηλότερες αποδόσεις.
Μέχρι τώρα όλο αυτό που περιγράφω έχει αναδειχθεί σε ελάχιστο βαθμό. Όλοι πιστεύουν ότι η Νεμέα είναι μία, ενώ τα πρόσωπά της είναι δεκάδες. Ως ένα βαθμό αυτό είναι δικαιολογημένο αφού η πλειοψηφία των κρασιών είναι χαρμάνια από διάφορες περιοχές. Επιπρόσθετα έχουν αναδειχθεί κάπως μόνο το Κούτσι και υπάρχει αρκετή συζήτηση και για τον Ασπρόκαμπο. Περιστασιακά έχει ακουστεί και η Αρχαία Νεμέα αλλά μέχρι εκεί. Προσωπικά βρίσκω όλο αυτό ως ένα συναρπαστικό παζλ που μας καλεί να το εξερευνήσουμε και γευστικά.
Ας δούμε λίγο τα διάφορα terroir μέσα από την γευσιγνωσία που οργάνωσα για τον Σύνδεσμο Οινοποιών Νεμέας και τις Μεγάλες Μέρες Νεμέας με το σκεπτικό να συγκριθούν φαινομενικά ανόμοιες περιοχές.
Αρχαία Νεμέα-Ξηρόκαμπος vs Ασπρόκαμπος
Η Αρχαία Νεμέα είναι η δεύτερη σε έκταση υποπεριοχή με υψόμετρο 330 μέτρα. Τα εδάφη είναι κυρίως αργιλοπηλώδη με ύπαρξη ασβεστόλιθου μετά τα 50 cm. Έχει λίγες πλαγιές και τα εδάφη είναι λιγότερο βαριά και λιγότερο γόνιμα σε σχέση με τα κρασιά της κλασικής Νεμέας. Ο γειτονικός Ξηρόκαμπος είναι μία ωραία κοιλάδα σκοτεινή και όψιμη γιατί κλείνεται από ψηλούς λόφους, στραγγιστικά εδάφη κόκκινα και αργιλώδη, με 300-340 μέτρα υψόμετρο.
Ο Ασπρόκαμπος από την άλλη που ξεκινάει στα 700 μέτρα περίπου στα χαμηλά (πολύ εύφορα όμως εδάφη χωρίς ασβεστόλιθο και χωρίς καλή άρδευση) ανεβαίνει στα 770 μέτρα στο Κεφαλάρι και 800 στο Ψάρι που έχει νότια έκθεση και συνεπώς ευνοείται. Ειδικά οι δυτικές πλαγιές που δέχονται τον μεσημεριανό ήλιο θεωρούνται ότι έχουν περισσότερη δυναμική για την παραγωγή κόκκινων κρασιών.
Τα κρασιά:
Αρχαία Νεμέα Παλυβός Terra Leone Ammos Reserve 2013 (18 μήνες σε 100% νέα 225 λτ), Κτήμα Aναγέννηση Εκ Πέτρας 2013
Ξηρόκαμπος Κτήμα Παπαιωάννου 2014 (ένας χρόνος ωρίμαση σε βελανιδιά)
Ασπρόκαμπος Στροφιλιά Mountain Fish 2013 (1 μήνας σε βαρέλι), Πυργάκης Σπηλιά 2013 (12 μήνες σε βαρέλι), Ρεπάνης Cuvee Argyro 2014 (12 μήνες σε βαρέλι)
Συμπέρασμα Ενδιαφέρον πρώτο flight με τα κρασιά από την Αρχαία Νεμέα να δείχνουν έντονο μαύρο φρούτο και ένα μη αναμενόμενο ανθικό χαρακτήρα (βιολέτα;) με μεγάλες δόσεις κομψότητας και σφιχτές τανίνες. Κοντά στυλιστικά το κρασί από τον Ξηρόκαμπο με άφθονο σκουρόχρωμο φρούτο και έντονο γλυκάνισο σε ένα βελούδινο συνολικά κρασί. Η τριάδα του Ασπρόκαμπου συνδύαζε ωριμότητα φρούτου (σύκο) με πιο άγουρα στοιχεία (κόκκινο κεράσι) και μία δόση από λευκό πιπέρι ίσως ενώ στο στόμα η οξύτητα έδειχνε τα δόντια της.
Το Κούτσι είναι η πιο γνωστή υποπεριοχή της Νεμέας με αρκετούς παραγωγούς να παράγουν από εκεί κρασί. Έχει την μικρότερη διαφορά θερμοκρασίας ημέρας-νύχτας, κυρίως δυτικές πλαγιές από 350 μ στα 500 μέτρα. Η δυτική έκθεση σημαίνει ζέστη με πολύ ασβεστόλιθο στα 30-40 cm από την επιφάνεια.
Ο Αχλαδιάς είναι μία εσοχή στον κάμπο με ανατολική έκθεση στα 300 μ υψόμετρο, χαλικώδη και αμμώδη εδάφη λόγω αλουβιακών επικαθήσεων του Ασωπού που όσο πλησιάζει στο βουνό γίνονται πιο πετρώδη και χονδρόκοκκα. Το Λεόντιο στα 350 μέτρα λίγο πιο ψηλά είναι μία πολύ ενδιαφέρουσα κοιλάδα ενώ το Γυμνό ως συνέχεια του Λεοντίου ξεκινάει από τα 370 μέτρα και φθάνει μέχρι τα 500. Οι πλαγιές του είναι χαλικώδεις.
Τα κρασιά
Κούτσι: Κτήμα Γαίας 2013 (50% νέα 225 λτ & foudres), Δρυόπη Reserve 2013 (12 μήνες σε 90% νέο βαρέλι), Γκόφας Νεμέα 2013 (12 μήνες σε βαρέλι)
Γυμνό: Σκούρας Πειραματικός Οίνος 2014 (ωρίμαση σε αμφορείς) Αχλαδιάς: Αθανασίου 2014 Λεόντιο: Ράπτης 2013 (18 μήνες σε βαρέλι)
Συμπέρασμα: το flight που θα μπορούσε να έχει μέχρι και 6 κρασιά μόνο από το Κούτσι ενώ υπήρχε δυσκολία για να βρώ κρασιά από τα υπόλοιπα terroir έδωσε ξεκάθαρα στοιχεία για το πρώτο και μία μυρωδιά για τα υπόλοιπα. Στα κρασιά από το Κούτσι φάνηκαν στοιχεία πιο έντονου κόκκινου φρούτου χωρίς όμως στοιχεία ανθικότητας. Αντίθετα λίγα μπαχαρικά και καθαρό φρούτο. Στο στόμα υπήρχε αρκετή φρεσκάδα και ζωηρότητα. Στα υπόλοιπα θα ήθελα να τα ξαναδώ αφενός γιατί το πειραματικό του Σκούρα ήταν πολύ νέο και σφιχτό και αφετέρου γιατί η Νεμέα του Ράπτη έδειχνε ως το πιο εξελιγμένο όλων των κρασιών αν και πολύ απολαυστικό.
Η Νεμέα επιδιώκει να αλλάξει. Eίμαι σίγουρος ότι μπορεί εφόσον το θέλει πραγματικά.
ΘΕΡΜΕΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ ΣΤΟΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΣΤΕΦ. ΚΟΥΝΔΟΥΡΑ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΚΩΣΤΑ ΜΠΑΚΑΣΙΕΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΟΥΣ.
ΠΗΓΗ: www.karakasis.mw
Σχόλια