Νομίζω ότι η συζήτηση για ένα σχέδιο Marshall για την Ελλάδα έχει πλέον ξεκινήσει για τα καλά. Χτες ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων Βέρνερ Χόιερ, στην εφημερίδα Handelsblatt, τόνισε ότι ένα σχέδιο Marshall είναι ένα απαραίτητο συστατικό δίπλα στα μέτρα λιτότητας που παίρνει... η Ελλάδα. Το απόγευμα συναντήθηκε με την ελληνική κυβέρνηση, που δείχνει ότι η προσπάθεια χρηματοδότησης της Ελλάδος από πολλαπλές μεριές έχει ήδη ξεκινήσει.
Στόχος του Βέρνερ Χόιερ είναι να ξεκινήσει η χρηματοδότηση έργων υποδομής άμεσα, αλλά και να παρέχει χρηματοδότηση στις ελληνικές τράπεζες για διοχέτευση ρευστότητας προς τις επιχειρήσεις.
Μπορεί η ΕΚΤ να έχει αποκλειστική μέριμνα την νομισματική σταθερότητα, αλλά η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων ουσιαστικά έχει την μέριμνα της ανάπτυξης. Μπορεί η FED να έχει και τις δυο αυτές ευθύνες, αλλά στην Ευρώπη έχουν καταμεριστεί μεταξύ των δυο αυτών τραπεζών.
Να επαναλάβω άλλη μια φορά το εξής:
Οι δραστικές περικοπές που μας λένε ότι πρέπει να κάνουμε, πρέπει να γίνουν. Και πρέπει να γίνουν διότι απλά δεν έχουμε λεφτά να κάνουμε κάτι άλλο. Η δημοσιονομική προσαρμογή και η αναδιάρθρωση του κράτους θα πρέπει να γίνει για δυο βασικούς λόγους:
- Ο ένας είναι να ευθυγραμμίσουμε τις δαπάνες μας σε σχέση με τα έσοδα μας
- Ο άλλος είναι μπας και γίνουν αλλαγές σε αυτή την οικονομία που θα μας κάνουν πιο εργονομικούς και άρα πιο ανταγωνιστικούς, για να μπορούμε να συντηρηθούμε από μόνοι μας μακροπρόθεσμα.
- Ο άλλος είναι μπας και γίνουν αλλαγές σε αυτή την οικονομία που θα μας κάνουν πιο εργονομικούς και άρα πιο ανταγωνιστικούς, για να μπορούμε να συντηρηθούμε από μόνοι μας μακροπρόθεσμα.
Όσοι επικαλούνται ότι οι μειώσεις στις δαπάνες του κράτους δεν πρέπει να γίνουν διότι θα φέρουν ύφεση (και πράγματι θα φέρουν), δεν έχουν αντίλογο στο που θα βρει το κράτος τα λεφτά να συνεχίσει τις παλιές του πρακτικές.
Δεν μπορεί αυτό το κράτος μια ζωή να δαπανά λεφτά που δεν έχει, στο όνομα της κρατικοδίαιτης ανάπτυξης. Κάπου πρέπει να τελειώνουμε με αυτό το παραμύθι.
Λόγω όμως ότι αυτή η προσαρμογή (εξ ορισμού) θα προκαλέσει ύφεση, σαφώς και είναι απαραίτητο ένα μαξιλάρι κάτω από την οικονομία όσο διαρκεί η περίοδος προσαρμογής. Αλλά αυτό είναι άλλου παπά ευαγγέλιο και δεν έχει σχέση με την προσαρμογή που πρέπει να κάνουμε.
Έχοντας πει αυτό λοιπόν, είναι ανάγκη να βρεθούν πόροι ώστε να μπει ένα μαξιλάρι κάτω από την ύφεση. Αυτό το μαξιλάρι είναι επιτακτική ανάγκη για την Ελλάδα, προκείμενου να μην βυθιστεί η χώρα σε οικονομικό άβυσσο. Αυτό το μαξιλάρι έχει όνομα και διεύθυνση και ονομάζεται Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Η τράπεζα σε συνδυασμό με την ΕΚΤ, μπορεί (αν υπάρχει πολιτική βούληση) να παρέχει πιστώσεις για έργα υποδομής προς την Ελλάδα με πολύ χαλαρότερο κόστος από ό,τι θα αναγκαζόταν να πληρώσει το ελληνικό κράτος στις αγορές.
Ένας τρόπος με τον οποίον θα μπορούσε να γίνει αυτό -πέραν από τον παραδοσιακό τρόπο που είναι να εκδίδει ομόλογα η ίδια η τράπεζα στην αγορά- είναι ο εξής:
Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων εκδίδει ένα ομόλογο 10 δισ. ευρώ για έργα υποδομής στην Ελλάδα, η ΕΚΤ το αγοράζει (τυπώνει λεφτά δηλαδή και το αγοράζει) και στη συνέχεια η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων διοχετεύει αυτά τα λεφτά στην Ελλάδα για έργα υποδομής. Θεωρητικά το κόστος μπορεί να είναι πάρα πολύ χαμηλό, ακόμα και με 1,5% τόκο.
Μάλιστα, η πιο πάνω μέθοδος ουσιαστικά δεν ενέχει κόστος για την Ευρωπαίο φορολογούμενο.
Αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Μην ξεχνάτε ότι το υπόλοιπο του ΕΣΠΑ είναι 15 δισ. ευρώ, όπου ουσιαστικά είναι δωρεάν χρήματα που μας δίνουν χωρίς συμμετοχή. Μην αποκλείσετε την περίπτωση να υπάρχει και κάποιο άλλο πακέτο τύπου ΕΣΠΑ μελλοντικά.
Μπορεί όμως η Ευρώπη να το κάνει αυτό για εμάς; Ναι μπορεί και οι ενδείξεις είναι ότι θα το κάνει.
Αλλά για να μπορούμε να τα εκμεταλλευτούμε όλα αυτά, θα πρέπει και οι ίδιοι να δείξουμε ότι προσπαθούμε να βάλουμε σε μια τάξη τα του οίκου μας.
Δεν μπορεί δηλαδή εφόσον έχουμε ενδείξεις ότι η Ευρώπη έχει όλη την καλή διάθεση να μας βοηθήσει, να βγαίνει ο κύριος Τσίπρας και να στέλνει επιστολές λέγοντας ότι η κυβέρνηση αυτή δεν έχει “δημοκρατική νομιμοποίηση” και δεν μπορεί να δεσμεύει την χώρα.
Δεν μπορεί να λέει ότι όλοι σε αυτή τη χώρα είμαστε βαθιά παραπληροφορημένοι εκτός από τον ίδιο τον κύριο Τσίπρα.
Και δεν μπορεί να λέει ότι: “ο ελληνικός λαός, μόλις αποκαταστήσει το δικαίωμά του να εκφράζει δημοκρατικά τη βούλησή του και ανακτήσει τον έλεγχο των δημοκρατικών του θεσμών, πιθανότατα θα επιφυλαχθεί να αναγνωρίσει ή να τηρήσει τις συμφωνίες στις οποίες ετοιμάζεται να προχωρήσει η παρούσα κυβέρνησή του”.
Με το συμπάθιο, αλλά δεν είναι δυνατόν στο όνομα της ιδεολογίας του καθενός να στέλνει τέτοιες επιστολές! Ειδικά όταν έχουμε την ανάγκη της Ευρώπης για να βγούμε από αυτό το τέλμα, για το οποίο φταίμε εμείς οι ίδιοι και κανένας άλλος πάρα ο κακός μας εαυτός.
Αγαπητέ αναγνώστη, ένα σχέδιο Marshall για την Ελλάδα είναι η μόνη μας ελπίδα για μακροχρόνια σταθερότητα και η μοναδική ευκαιρία που έχουμε να βάλουμε τα του οίκου μας σε μια τάξη.
Ούτε έμενα μου αρέσουν ορισμένες από τις εξελίξεις, αλλά ένα τέτοιο σχέδιο μπορεί να εξουδετερώσει πολλές από τις θυσίες που θα πρέπει να κάνουμε. Εγώ τουλάχιστον έτσι τα βλέπω και εξακολουθώ και πιστεύω ότι είναι μονόδρομος και επιτακτική ανάγκη η παραμονή μας στην Ευρώπη.
Όσοι θέλουν να ζήσουν σε μια χώρα σαν την Βόρεια Κορέα, οι πόρτες είναι ανοιχτές και είμαι σίγουρος ότι η νέα διεύθυνση της χώρας αυτής θα τους δεχτεί με ανοιχτές αγκαλιές.
Γιώργος Καισάριος
Follow me on twitter
Σχόλια